UVOD

            Fenomen govorenja jezika, koji se stručno naziva glosolalijom, se u po­sle­dnjih nekoliko godina počeo javljati u skoro svakoj hrišćanskoj deno­mi­na­ciji.  Crkve se, uglavnom, razilaze u stavovima o ovoj pojavi.  Postoje one koje ovu po­javu apsolutno odbacuju, ali i druge koje je bojažljivo odo­bravaju ili čak tiho podržavaju.  Isto tako postoje i one koje je, opet, potpu­no prihvataju. Neke zajednice ovaj fenomen smatraju korisnim obogaćenjem, dok se druge ne sla­žu sa tim stavom.  Bilo kako bilo, glosolalija ostaje spor­na tema, uprkos svom učestalom porastu i popularnosti.

            Veoma raširena praksa "jezika" se širi unutar unutar hrišćan­stva u svim krajevima svijeta.  To je, bez sumnje, fenomen koji se najbrže razvi­ja ne sa­mo u okvirima tradicionalnih pentakostalnih crkava i neopen­ta­ko­sta­li­zma, nego, takodje, i medju harizmatskim i obnovljenim pokretima.  Re­zul­ta­ti naj­novijih istraživanja kažu da se izmedju 140 i 370 miliona hrišćana ši­rom svijeta bavi glosolalijom.  Ove brojke nam kazuju da izmedju 7,7% i 20,5% hrišćana praktikuje glosolaliju, naravno, ako se brojka od 1,8 biliona pri­hvati kao konačan broj hrišćana koji žive na ovoj planeti.

            Čitav niz pitanja se može postaviti kada se, u današnje vrijeme, posma­tra glosolalija.  Čak i ako se zanemare pitanja o tome: da li govorenje jezika od strane hrišćana potiče od Boga ili, kako drugi misle, od sotone, pa je povezana sa opsjednutošću; da li je to natprirodni fenomen; da li je rezultat stanja zanosa, podsticaj koji dolazi iz moždane hemisfere smještene na li­je­voj strani, da li je to izmijenjeno stanje svijesti, oblik hipnoze ili histe­ri­je, ili proces naučenog ponašanja; ipak postoji još nešto ka čemu su usmje­rena savremena istraživanja, a to je pitanje povezanost modernog feno­me­na glosolalije sa darom Svetog Duha koji se očitovao na dan Pedesetnice, opi­san u Djelima 2.  Većina modernih harizmatičara tvrdi da se sadašnja glo­solalija ne podudara sa ilijevanjem Svetog Duha na dan Pedesetnice.  Oni ka­žu da je identična Pavlovom opisu duhovnih darova iz 1. Korinćanima 12-14. Da li se savremena glosolalija, prisutna sada medju hrišćanima, razli­kuje od dara govorenja jezika, prisutnog u Novom zavjetu, a opisanog u Djelima 2 i 1. Ko­rinćanima 12-14?  Zašto moderni glosolalisti često naznačavaju ka­ko go­vore jezikom andjela, s obzirom na to da su ranije isticali da govore poznate strane jezike?  Da li je istina da je moderna glosolalija duhovan, a ne prak­ti­čan jezik?  Ova pitanja i problemi predstavljaju samo mali primjer onih koja danas postavljaju mnogi hrišćani.  Navedene činjenice, pa i mnoge druge, zaslužuju da iskreno i pošteno pristupi njihovom analiziranju.

            Harizmate obično smatraju da je govorenje jezika ispunjenje poznog dažda obe­ćanog u Joilu 2,28-29.  Oni vjeruju da je glosolalija konačna i sil­na ma­ni­festacija Svetog Duha na kraju vremena, prije drugog Hristovog dola­ska.  To je najvažniji znak, ali je za neke i znak kraja.

            Ozbiljni hrišćani, koji se ne svrstavaju u red harizmata, i koji ne pripadaju pentakostalizmu, niti su imali udjela u neopentakostalnom po­kre­tu koji se razvijao od 1960-tih godina pa na ovama, te oni koji ne čine dio obnovljenih harizmatskih pokreta, nastalih 1970-tih i 1980-tih godina, pi­taju se kako da razumiju ove jedinstvene savremene tokove.  Sveštenici, cr­kvene sta­rješine na svim nivoima, studenti teologije i propovjednici tradi­ci­onalnih hrišćanskih crkava postavljaju se, takodje, pitaju kako da pro­tu­ma­če neopentakosalizam i moderne obnovljene harizmatske pokreta, za koje je go­vo­renje jezika, ili glosolalija, važan, ako ne i ključni element religioznog is­ku­stva.  ljudi se zanimaju za govorenje jezika, za porijeklo, značenje u ličnom životu, učinak za crkvu i posebnu prisutnost u skoro svakoj denominaciji.  Da li je to temelj hrišćanskog ili nehrišćanskog ujedinjenja?

            Mnogi evandjelisti koji za propovjedanje koriste sredstva za ma­sovnu komunikaciju, ljekari koji liječe na osnovu vjere, kao i drugi pen­ta­ko­stal­ci ili harizmate s vremena na vrijeme govore jezike, tj. glosolaliju u svo­jim emi­sijama.  Time u mnogome doprinose porastu interesovanja za fe­no­men go­vo­re­nja jezika, koji sada više nego ikada ranije privlači pažnju ljudi.  Naj­ve­ća cr­kva na svijetu, koju sam jednom prilikom lično posjetio, je evandjeoska cr­kva Jo­ido Ful u Seulu, glavnom gradu Koreje.  Godine 1984. vodjena od stra­ne pro­povjednika Pol Jongi Čoa, koji je saradjivao sa 320 osoba, ova crkva je ima­la oko 400 000 vjernika.  Zanimljivo je to da se broj vjernika ove crkve udvostručio zahvaljujući glosolaliji, iscjeljivanju vjerom i čudima.  I druge cr­kve, koje imaju približan broj vjernika, isto tako praktikuju govorenje jezi­ka.  Harizmatski pokreti su toliko jaki da je čak osnovano i profesionalno dru­štvo pod nazovom "Društvo za pentakostalna istraživanje". 

            Tržište je, takodje, preplavljeno literaturom koja govori o ovom pro­blemu iz različitih uglova, tako da su prosječni hrišćani, čak i teolozi, nome pretrpani.  Postalo je skoro nemoguće pratiti ono što se izdaje o spomenutom predmetu.  Moramo imati na umu da je bibliografija o govorenju je­zika, koju je 1985. godine objavio Votson E. Mils pod nazivom "Glosolalija: bibliografija", brojala ne manje od 1150 naslova.  U taj broj nisu uračunati član­ci o ovoj temi koji su objavljeni kasnije.  Polje pentakostalnih i obno­vljenih harizmatskih pokreta je tako široko da je 1988. godine najjača iz­da­va­čka kuće u Sjedinjenim Državama objavila riječnik ovih pokreta pod nazivom "Dictionary of Pentacostal and Charismatic Movements", a koji su uredili Stenli M. Burdžiz i Gari MekGi (izdavačka kuća Zondervan).  Ove izvore pro­učavam već više od dvije decenije.

            Jedno vrijeme su protivnici harizmatskog pokreta pogrdno nazivali klasične pentakostalce sjeverne Amerike "svetim rolerima" (vrsta kanarinca, prim. prev.).  Danas je poštovanje prema harizmatama koji govore jezike veće ne­go li ikada ranije.  Kada je Oral Roberts, koji je liječio na osnovu vjere, na­pustio pentakostalnu crkvu i kada se 1967. godine pridružio uglednoj me­to­dističkoj crkvi u Tulzi, u Oklahomi, koja je kasnije izgradila univerzitet Oral Robson za 200 miliona dolara, postalo je jasno da su harizmate koje govore jezike postale još popularnije.

            To, svakako, ne znači da su oni dobrodošli u svakom gradu i u ma kojoj vjerskoj zajednici.  Krajem 1980-tih, tri člana velikog dispenzacio­na­li­sti­čkog fakulteta, nazvanog Teološki fakultet Dalas u Dalasu, u državi Teksas, su, kao dio svog harizmatskog iskustva, počela govoriti jezike, da bi kasnije, pod pritiskom matične ustanove, odustala od te prakse.  Uprkos tome, bez ob­zi­ra na lična ubjedjenja ili osjećanja ljudi po pitanju glosolalije, postoji ve­li­ko poštovanje usmjereno prema harizmatskim hrišćanima koje u takvom ob­li­ku nije postojalo ranije.

            Veoma mali broj ljudi zna za najnovije tokove u tradicionalnoj pentako­stal­noj crkvi, a još manje njih zna za tokove vezane za neopentakostalizam.  Malo je ljudi koji su informisani o velikom broju novih predodžbi koje se mogu naći u najnovijoj literaturi koja tretira govorenje jezika.  Psiholozi i psihijatri su detaljno ispitivali ljude koji govore jezike.  I lingvisti raz­li­čitih specijalnosti su analizirali lingvističku prirodu glosolalije, kao jezika koji se govor medju hrišćanima i onima koji to misu, uključujući i praganske glosolaliste.  Istraživanja su pokazala da sa socio-kulturološke strane glosolalija nije isključivo hrišćanska praksa.  Veliki broj radova se bavio različitim biblijskim stavovima vezanim za govorenje jezika, koristeći se pri tom mnoštvom pristupa i metodologija.  Zaključci tih radova nikako nisu identični ili jednolični, što je rezultat kako različite metodologije, tako i nekih drugih faktora.

            Pristup ove knjige bi trebalo da što bolje predstavi moderne fenomene glosolalije, koja se razvila u dvadesetom vijeku.  Kasnije ćemo se baviti teksto­vima Novoga zavjeta sa namjerom da otkrijemo šta taj dio Riječi Božije govori o biblijskom govorenju jezika.  U skladu sa takvom metodologijom  mi će­mo u prvom poglavlju objasniti porast govorenja jezika na početku dva­de­se­tog vijeka, pojavu glosolalije u nehrišćanskim religijama, te njeno istra­ži­vanje u okviru hrišćanske i drugih religija sa osvrtom na stavove različitih mjerodavnih naučnika i teologa.  Zatim ćemo obratiti pažnju na glosolaliju unu­tar mnogih modernih religioznih zbivanja, te ćemo se baviti pitanjima vezanim za nejedinstvo, učenje i doktrine onih koji govore jezike.  Poglavlje ćemo završiti ispitivanjem jezika, te analiziranjem tumača tih jezika.

            Drugo poglavlje naglašava lingvističko proučavanje terminologije koja se u Bibliji koristi za govorenje jezika.  Svrha ovog poglavlja je da se otkrije o kojem se jeziku radi u Novom zavjetu i da li je govorenje tog jezika, vezanog za spomenuti biblijski dar, prisutno i u nehrišćanskim tekstovima okolnog drev­nog svijeta.  Glavni cilj je da se otkrije da li su antičke religije, odno­sno prakse tadašnjeg svijetu, slične onima koje Novi zavjet opisuje vezujući za govorenje jezika, i da li je novozavjetna praksa preuzeta iz antičkih paganskih raligija.

            Preostalih pet poglavlja će se baviti detaljnim proučavanjem pet ra­zli­čitih tekstova Novog zavjeta i to tekstovima zapisanim u: jevandjelju po Marku 16,17, Djelima apostolskim 2,1-13; 10,44-48; 19,1-7 i u 1. Korinćanima 12-14, koji su direktno i jasno vezani za govorenje jezika.  Svrha svakog od ovih pet po­glavlja je da analizira svaki tekst zavisno od konteksta, da ga poveže sa prethodnim istraživanjima i da ga ne izdvaja iz konteksta čitave Biblije.  Poseban naglasak se stavlja na: 1.) otkrivanje porijekla govorenja jezika; 2.) svrha davanja dara, u okviru konteksta Biblije; 3.) povezivanje sa širom temom duhovnih darova i 4.) ustanovljavanje da li je fenomen govorenja jezika u No­vom zavjetu isti u svim tekstovima ili se možda radi o različitim praksama, naročito u 1. Kor. 12-14.  Mnoge pristalice harizmatskog pokreta i moderni teolozi vjeruju da postoji razlika izmedju tekstova iz Djela 2 i onih iz 1. Korinćanima 12-14, iako se u originalu koriste iste riječi.  Ova posljednja či­njenica je presudna u savremenim raspravama o prirodi glosolalije.

            Konačna svrha je da se otkrije da li je savremeni fenome govorenja jezika, ili glosolalija, identičan govorenju jezika koje se spominje u Novom zavjetu.  Ako jeste, treba da znamo da li se i sada ispoljava na isti nači kao što je bio slučaju u novozavjetno doba.  Ako se ne ispoljava isto, treba da definišemo modernu glosolaliju i da uputimo hrišćane kako da se postave prema tom problemu.

            Vjerujemo da ćemo ovim skromnim pokušajem naš Otac nebeski i Gospod Isus Hristos biti proslavljeni.  Na kraju krajeva, Sveti Duh je obećan Bo­ži­jem narodu u posljednje vrijeme, pa pozni dažd (Joilo 2,28-19) očekuje svaki iskre­ni vjerik.

< Predgovor

Sadržaj

1. Poglavlje >